Hoeveel kost een testament bij de notaris in België?

Bij een overlijden komen er heel wat zaken kijken. Een deel van deze verplichtingen voor de erfgenamen kunnen al worden weggenomen door vóór het overlijden van de erflater een testament op te stellen. Dat bespaart heel wat kopzorgen achteraf.

Eerst en vooral is het belangrijk om te weten dat u voor het opstellen van een testament niet per se langs moet bij een notaris en dat u dit op zich perfect zelf kunt doen. Toch is het aangewezen om een beroep te doen op een notaris of op een gespecialiseerde partij. Zo bent u namelijk zeker dat alles volgens de regels gebeurt en er achteraf geen discussies kunnen ontstaan.

In dit artikel gaan we dieper in op het testament en leggen we uit welke soorten er bestaan en wat een testament kost.

Wat is een testament en waarom hebt u er een nodig?

Een testament is een document waarmee u vóór uw overlijden bepaalt hoe en aan wie uw bezittingen worden verdeeld. Zo’n testament is aan te raden om eventuele wrevel en familieruzies te vermijden, omdat de erflater zwart op wit de precieze verdeling heeft bepaald.

Bestaat er geen testament, dan wordt het nalatenschap volgens de wettelijke regels verdeeld, namelijk aan de langstlevende partner, echtgeno(o)t(e) en kinderen, gevolgd door ouders, broers en zussen en vervolgens verdere familieleden.

Door een testament op te stellen, bepaalt u zelf wie uw nalatenschap ontvangt en kunt u bijvoorbeeld een deel van uw vermogen aan vrienden of een goed doel schenken. Het voordeel voor de erfgenamen? Hun aangifte voor erfbelasting wordt er een stuk eenvoudiger op.

Naast het al dan niet opstellen van een testament, kan het trouwens interessant zijn om bij leven een juist beeld te krijgen van het verschil tussen uw activa en passiva, om zo zeker te zijn dat uw erfgenamen geen schulden erven. Er bestaan verschillende manieren om uw schulden te beperken.

Wat zijn de verschillende soorten testamenten en hun kosten?

In België bestaan er drie soorten testamenten. Eerst is er het notarieel testament, ook wel openbaar of authentiek testament genoemd. Hierbij dicteert de erflater het testament aan de notaris. Sinds 2023 zijn hier geen getuigen meer bij vereist. Voor zo’n notarieel testament betaalt u de notariskosten, waar we verderop in dit artikel dieper op ingaan.

Het tweede type is het eigenhandig of onderhands testament, dat volledig door de erflater zelf wordt geschreven, gedateerd en ondertekend. Doordat er geen getuigen of notaris nodig zijn, is deze volledig gratis.

Ten derde is er het internationaal testament, wat interessant is als u langere periodes in verschillende landen verblijft of uw erfgoederen verspreid liggen over meerdere landen.

Het testament is uiteraard maar een deel van de kosten van een nalatenschap. Aarzel niet om contact op te nemen met Legacio om een duidelijk beeld te krijgen van deze kosten en om te weten hoe u deze kunt beperken.

“Notarieel" of authentiek testament: wat houdt dat in?

Het authentieke testament, ook wel bekend als het notariële testament, is een akte die wordt opgesteld bij de notaris, al dan niet in het bijzijn van getuigen.

Een authentiek testament wordt opgesteld onder toezicht en verantwoordelijkheid van de notaris. De notaris gaat na of de erflater in staat is een testament op te maken en zijn of haar wil kan kenbaar maken.

Anders dan bij een eigenhandig testament bent u met een notarieel testament zeker dat alles correct en volgens de regels wordt opgesteld en er achteraf dus geen enkele discussie mogelijk is.

Wat is de rol van de notaris?

Zodra de notaris de bekwaamheid en de onafhankelijkheid van de persoon heeft gecontroleerd, stelt deze laatste - als ministerieel ambtenaar - een authentieke akte op in opdracht van de erflater, vandaar de naam authentiek testament.

De rol van de notaris bestaat erin om uw wensen duidelijk en formeel vast te leggen in een onbetwistbaar testament. Hij moet u adviseren in geval van twijfel en moet eventuele onwetmatigheden corrigeren. 

De notaris leest het document luidop aan u voor en vraagt u en de twee getuigen het te bevestigen en te ondertekenen.

 Zodra de akte is opgesteld, wordt zij bewaard op het kantoor van de notaris.

Wat zijn de nadelen van dit soort testament?

Een authentiek testament heeft de volgende nadelen:

• De kosten: In vergelijking met het opstellen van een eigenhandig testament, dat gratis is, vertegenwoordigt een authentiek testament een bepaalde kost.

• Moeilijkheid: Het opstellen van een authentiek testament moet voldoen aan de opgelegde regels door de wet, en vereist bovendien een ontmoeting met een notaris en twee getuigen die aan de wettelijke voorwaarden voldoen. De procedure is niet flexibel, waardoor zij minder aantrekkelijk is voor mensen die rechtstreeks een testament willen opstellen of daarin wijzigingen willen aanbrengen. Weet dat u middels een eigenhandig testament steeds wijzigingen kan aanbrengen aan alle eerdere door u gemaakte testamenten (ongeacht hun vorm).

Prijs van een notarieel testament: hoeveel kost dat in België?

Een authentiek notarieel testament zal u gemiddeld tussen de 350 en 400€ kosten, afhankelijk van het gekozen notariaat.

De prijs kan echter hoger zijn als het testament veel voorzieningen bevat, als het ingewikkeld is of als het opstellen ervan meer werk vergt.

Daarentegen moet een onderscheid worden gemaakt tussen de variabele kosten van de diensten van de notaris, namelijk de vergoedingen, en de vaste kosten van het voorschot- €50 euro - bij het Centraal Testamentenregister.

De notaris, niet verplicht om een testament op te stellen

Er dient op gewezen te worden dat het niet verplicht is om naar een notaris te gaan om een eigenhandig testament op te stellen.

Met de online tool van Legacio profiteert u van het gemak van een eigenhandig testament terwijl u beroep kunt doen op onze expertise voor herziening en advies.

Helaas heeft het eigenhandig testament verschillende nadelen. Zo is er meer kans dat er fouten in sluipen, dat u bepaalde verplichtingen over het hoofd ziet of dat u het testament verliest of vernietigt.

Een notarieel testament anderzijds kan duur zijn en veel mensen afschrikken.

Er bestaat echter een tussenoplossing die het mogelijk maakt de voordelen van de twee vormen van testamenten te combineren, namelijk door het testament zelf op te stellen en te laten controleren door een deskundige, waarna het wordt ingeschreven in het Centraal Register der Testamenten.

Wat is het verschil in kosten tussen een eigenhandig testament en een notarieel document?

Een notarieel document kost zoals eerder uitgelegd al snel 350 à 450 euro, terwijl een eigenhandig document volledig gratis is.

U maakt zelf de afweging tussen beide mogelijkheden, waarbij de ene weliswaar wat duurder is, maar wel absolute zekerheid biedt. Weet echter dat u met Legacio gebruik kunt maken van een interessante online tool waar u zelf uw testament invult, waarna wij al het nodige doen om het testament rechtsgeldig te registreren.