Notariskosten berekenen: een complete gids

Voor veel mensen is het vaak allesbehalve duidelijk voor welke diensten ze een beroep moeten doen op een notaris bij het overlijden van een naaste, laat staan wat de kosten zijn voor de diensten van zo’n notaris. Voor welke zaken of aangiftes moet u naar de notaris gaan om de nalatenschap in orde te brengen, wat zijn de standaard tarieven en kan een notaris zelf zijn of haar tarieven bepalen? Allerlei zaken waar we in dit artikel dieper op ingaan, plus tips hoe u kunt besparen op de notariskosten.

Wat zijn notariskosten precies?

Na het overlijden van een ouder of naaste wilt u natuurlijk graag weten wat u zal erven. Daarvoor moeten echter eerst een aantal zaken geregeld worden. Voor sommige van die diensten moet u verplicht een beroep doen op een notaris, terwijl u andere dan weer zonder notaris kunt doen.

Wel is het belangrijk om een onderscheid te maken tussen erfbelasting enerzijds en notariskosten anderzijds. De erfbelasting of successierechten worden geheven door de gewesten en worden berekend op het vermogen dat door de erflater wordt overgedragen aan de erfgenaam of erfgenamen, al dan niet met een testament.

Wat de notariskosten betreft gaat het om bepaalde vaste of variabele kosten voor het beheer van het testament door een notaris. Als u voor zulke diensten een beroep doet op een notaris (al dan niet omdat dat verplicht is), heeft deze uiteraard recht op een vergoeding voor zijn of haar diensten en opzoekwerk.

Laat u niet overweldigen door de aangifte van nalatenschap!

Bij het overlijden van een ouder hebt u vaak geen idee van de kosten van een nalatenschap. Hoeveel bedraagt het vermogen van de erflater, hoeveel houdt u daar als erfgenaam van over en welke kosten komen erbij kijken? In het geval van een erfenis hebt u misschien het gevoel dat de notariskosten onmogelijk voorspeld kunnen worden en dat u deze kosten enkel maar kunt ondergaan. Niets is echter minder waar. In dit artikel geven we een overzicht van de notariskosten die u mag verwachten. Bovendien is het voor bepaalde zaken eigenlijk helemaal niet nodig om bij een notaris langs te gaan, en hoeft u er dus ook geen kosten voor te betalen. Partijen als Legacio helpen u niet alleen het bos door de bomen te zien, maar kunnen bepaalde zaken zoals online aangiftes ook in de plaats van de notaris uitvoeren, zodat een aantal kosten wegvallen.

Hoe worden notariskosten berekend?

Notarissen berekenen hun honoraria meestal op basis van een percentage van het bruto actief van de erfenis. Hoe groter dus de erfenis, hoe hoger de honoraria. Daarnaast voegt de notaris ook een reeks variabele 'diverse kosten' toe, bijvoorbeeld de kosten voor de opening van het dossier, administratieve zoekopdrachten, bestede tijd, de complexiteit van het dossier, enzovoort. Aangezien er geen vastgelegd barema is, worden de notariskosten berekend van dossier tot dossier.

Welke factoren beïnvloeden de notariskosten?

Enerzijds worden de notariskosten dus berekend als percentage op de totale erfenis. Dat is een vast percentage waarvan het precieze bedrag duidelijk wordt na de aangifte van de erfbelasting en de daaropvolgende berekening van de successierechten.

Anderzijds hanteert de notaris zoals hierboven aangegeven een variabel tarief voor zijn of haar werk. Het bedrag dat u aan de notaris betaalt, hangt dus af van het aantal uur dat hij of zij voor u werkt. Hoe ingewikkelder de nalatenschap en hoe complexer de familiesituatie, hoe meer opzoekwerk de notaris moet uitvoeren en hoe hoger zijn of haar vergoeding dus zal liggen. Zijn alle erfgenamen gekend, was de administratie van de overledene op orde? Is er bemiddeling nodig tussen de erfgenamen? Hoe duidelijker al deze zaken, hoe minder u zal betalen.

Hoe kan u besparen op de notariskosten?

Zoals hierboven uitgelegd, liggen de notariskosten lager als er op voorhand al veel duidelijk is. Maar de beste manier om op notariskosten te besparen is natuurlijk gewoon door geen beroep te doen op een notaris. Voor sommige zaken of aangiftes van een erfenis is een notaris namelijk helemaal niet verplicht en kunt u deze hoge kosten dus makkelijk schrappen door de aangifte zelf te doen of deze door een partij als Legacio te laten indienen. De aangifte erfbelasting en het attest van erfopvolging bijvoorbeeld kunt u perfect zelf indienen, al dan niet bijgestaan door Legacio om zeker te zijn dat alles correct wordt ingediend.

Notariskosten en erfbelasting: wat zijn de verschillen?

Wat kosten van een de nalatenschap betreft, moeten we een onderscheid maken tussen twee verschillende begrippen.

Aan de ene kant:

• De erfbelasting: dit is de belasting die moet worden betaald op het deel van het vermogen dat een erfgenaam in zijn nalatenschap ontvangt en die aan de Gewesten moet worden betaald. Voor meer informatie, raadpleeg onze leidraad over de erfbelasting.

Aan de andere kant:

• De kosten van de procedures: waaronder de vergoedingen van een notaris of een specialist, indien u voor hun dienst kiest (zie onze leidraad over een nalatenschap zonder notaris), maar ook de kosten die verbonden zijn aan eventuele administratieve procedures (rekeningen deblokkeren, het kadaster raadplegen, enz.)

De notaris, niet verplicht voor de aangifte van nalatenschap

Er kan vastgesteld worden dat, in tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, het niet verplicht is om naar een notaris te gaan om een aangifte van nalatenschap op te stellen.

In tegenstelling tot wat men zou kunnen denken, is het opstellen van een aangifte van nalatenschap (d.w.z. een verplicht document dat aan de belastingdienst moet worden overgemaakt en op grond waarvan de erfbelastig wordt berekend) geen notariële akte.

Het is dus perfect mogelijk deze procedure uit te voeren met de hulp van een andere specialist dan de notaris.

Legacio, het alternatief voor de notaris

Bij Legacio is het onze missie om erfgenamen op een eenvoudige en snelle manier te helpen bij alle stappen van de nalatenschap na een overlijden.

Ons team van deskundigen in deze materie en onze werking op afstand neemt uw dossier binnen de 24 uur in handen om uw aangifte en alle daarmee verbonden procedures te regelen. Dankzij onze transparante tarieven weet u op voorhand hoeveel alles zal kosten en zijn er geen verborgen extra's of administratiekosten.

Een vaste prijs, all-inclusive, vooraf gekend en zonder verrassingen.

Als erfgenaam is het normaal dat u, wanneer u een deskundige contacteert, vooraf wilt weten hoeveel alles zal kosten.

Bij Legacio bieden wij "all-inclusive" pakketten tegen een vaste prijs. Dit betekent dat de voorgestelde prijs uitsluitend afhangt van uw situatie en de te ondernemen stappen: er zijn geen verborgen extra's of administratiekosten.