Attest van erfopvolging: voorbeeld en volledige uitleg

Evan
Nalatenschapsexpert
BLOG6 juillet 2023

Attest van erfopvolging: voorbeeld en volledige uitleg

Een attest van erfopvolging is een document dat de wettelijke erfgenamen vermeldt en is nodig om de bankrekening van de overledene te deblokkeren. Dat zit zo: na het overlijden blokkeert de financiële instelling de rekeningen van de persoon in kwestie in afwachting van duidelijkheid over de rechtmatige erfgenamen. Het attest van erfopvolging vermeldt wie de erfgenamen zijn en wat hun aandeel in de nalatenschap is. Daarnaast bevestigt het ook of de erflater of zijn of haar erfgenamen al dan niet fiscale schulden hebben en of deze al betaald zouden zijn.

In bepaalde gevallen kunt u een attest van erfopvolging gratis aanvragen bij FOD Financiën (bijvoorbeeld als er geen testament is en de overledene geen huwelijkscontract had). Indien dat niet het geval is, moet u een akte van erfopvolging laten opmaken door de notaris.

Om een attest van erfopvolging te verkrijgen, gelden er wel een aantal voorwaarden en procedures. In dit artikel vindt u alles wat u moet weten: hoe verkrijgt u het, wie kan het aanvragen, wat te doen bij problemen?

Gratis een attest van erfopvolging verkrijgen: de voorwaarden

De wettelijke voorwaarden om gratis een attest van erfopvolging aan te vragen, zijn de volgende:

  • De overledene heeft geen testament of erfovereenkomst nagelaten en heeft geen schenking tussen echtgenoten gedaan.

  • De overledene had geen huwelijkscontract.

  • Geen enkele erfgenaam is minderjarig of handelingsonbekwaam.

In deze gevallen kunt u  een attest van erfopvolging aanvragen bij FOD Financiën. De precieze procedure en de te volgen stappen vindt u hieronder.

Indien niet aan bovenstaande voorwaarden is voldaan, kan de FOD Financiën geen attest van erfopvolging afleveren en moet u aan de notaris vragen om een akte van erfopvolging op te maken. Zo’n akte kost 300 tot 600 euro, afhankelijk van het notariskantoor waarmee u contact opneemt.

Attest van erfopvolging: Wat zijn de te volgen stappen?

Indien aan de hierboven beschreven voorwaarden is voldaan, kunt u als erfgenaam het attest van erfopvolging gratis aanvragen via MyMinfin. Zodra uw aanvraag behandeld is, zal het kantoor Rechtszekerheid het attest ook via MyMinfin doorsturen. Ook de andere erfgenamen van de overledene ontvangen op hun eigen MyMinfin-account een versie van dat document. Hieronder leggen we stap voor stap uit hoe u zelf een attest van erfopvolging indient via MyMinfin (op voorwaarde dat aan bovenstaande voorwaarden is voldaan, zo niet moet u een akte van erfopvolging laten opstellen door een notaris).

Hulp nodig bij een nalatenschap?

Neem contact op met ons team en leg een afspraak vast, online of in één van onze burelen.
Meer weten

Meer info over een attest online aanvragen? Volg dan het gedetailleerde stappenplan hieronder.  ✅ Vooraleer u de online procedure kunt opstarten, moet u het volgende in orde brengen :

  • U heeft de app van ITSME op uw smartphone geïnstalleerd en een account aangemaakt;

  • U heeft het rijksregisternummer van de overledene en de erfgenamen binnen handbereik.

Inlogprocedure op MyMinfin

1. Log in op het platform MyMinfin van de FOD Financiën

Inloggen op MyMinfin

2. Klik op de knop Meld u aan

3. Klik op de knop AANMELDEN via ITSME

💡Goed om te weten: Het is ook mogelijk om in te loggen met uw Belgische identiteitskaart en kaartlezer, maar die procedure wordt hier niet beschreven. Als u zich niet met ITSME aanmeldt, kunt u onmiddellijk naar stap 6 van dit artikel gaan.

4. Voeg het telefoonnummer toe van de gsm die u gebruikt om u aan te melden op ITSME en klik op Verstuur

5. Log met uw smartphone in op de app ITSME, wacht enkele seconden en klik op Inloggen de online overheid. Volg vervolgens de stappen die op het scherm van uw smartphone verschijnen om in te loggen.

💡Het icoontje dat u moet aanklikken (zie afbeelding 3) verschijnt ook op het scherm van uw computer. Dit is een extra beveiligingsmaatregel die nogmaals de authenticatie controleert van de persoon die wenst in te loggen bij de online overheid.

Zodra u ingelogd bent op MyMinfin, moet u onderstaande stappen volgen om het attest van erfopvolging te verkrijgen

6. U bent nu ingelogd op MyMinfin. Ga naar de tab Mijn interacties, dan naar Mijn aanvragen van attesten (klik op de kleine pijl links om het menu open te klappen). Kies de optie ‘Nalatenschap – Aanvraag attest van erfopvolging’ en klik tot slot op de knop Bevestigen.

7. Lees aandachtig het introductiebericht en klik op de knop Verdergaan.

8. Voeg uw verwantschap met de overledene en uw e-mailadres toe en klik op de knop Verdergaan.

9. Voeg het rijksregisternummer van de overledene toe (zonder punten of streepjes). Klik vervolgens op de knop Verifiëren om te controleren of het nummer juist is. Als het nummer klopt, klik dan op de knop Verdergaan om door te gaan naar de volgende stap.

10. Voeg de erfgenamen en hun contactgegevens een voor een toe door op de knop Voeg een nieuwe erfgenaam toe te klikken. Als u alle erfgenamen toegevoegd heeft, klikt u op de knop Verdergaan.

11. Controleer een laatste keer of alle gegevens juist zijn en klik op de knop Verdergaan.

12. Kruis het vakje Ik verklaar op erewoord aan wanneer u de volledige pagina gelezen heeft en klik op Bevestigen om uw aanvraag in te dienen.

En ziezo, uw aanvraag is ingediend! Zoals hierboven al vermeld, moet u drie tot vier weken wachten tot het Kantoor Rechtszekerheid u het attest van erfopvolging via MyMinfin doorstuurt.

💡U zult dan een e-mail ontvangen waarin staat dat u een nieuw bericht in uw eBox heeft. Om uw attest van erfopvolging te downloaden en te kunnen bekijken, moet u opnieuw inloggen op MyMinfin (stap 1 tot 5 van dit artikel).

Hoe ziet een attest van erfopvolging eruit?

Een attest van erfopvolging is een document met daarop de erfgenamen en hun aandeel in de nalatenschap. Daarnaast vermeldt het of de erflater of zijn/haar erfgenamen al dan niet fiscale schulden hebben en in hoeverre deze al zijn betaald.

Het is wel belangrijk om een onderscheid te maken tussen een attest van erfopvolging en een akte van erfopvolging. Het eerste, een attest van erfopvolging, kan u gratis aanvragen bij FOD Financiën volgens bovenstaande procedure. Een akte van erfopvolging daarentegen kan enkel door een notaris worden opgemaakt en is verplicht als de overledene een huwelijkscontract had, een testament had opgesteld, als er een schenking werd verricht of als er wilsonbekwame erfgenamen zijn.

Vergeet niet om als erfgenaam uw aangifte van nalatenschap in te dienen

Na een overlijden heeft u niet alleen een attest of akte van erfopvolging nodig, elke erfgenaam moet binnen de vier maanden na het overlijden ook een aangifte van nalatenschap indienen bij de belastingdienst. Met deze aangifte kunnen de successierechten worden berekend (‘belasting’ op de erfenis).

Die stap is verplicht omdat op die manier de successierechten berekend kunnen worden (‘belasting’ op de erfenis).

In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, is het niet verplicht om een beroep te doen op een notaris om de aangifte van nalatenschap in te vullen, omdat dit geen notariële akte is. Bij Legacio helpen we erfgenamen om hun aangifte van nalatenschap eenvoudig en snel op te stellen zonder hoge notariskosten te betalen.

Laat u niet overweldigen door de aangifte van nalatenschap!

De aangifte van nalatenschap kan al snel een omslachtige procedure lijken. Toch is dat vaak eenvoudiger dan het lijkt en kan het ook zonder tussenkomst van een notaris. Vraag gerust advies aan Legacio om u te begeleiden doorheen de hele procedure voor de online aanvraag van een attest.
Ontdek onze diensten.

Wat is een attest van erfopvolging?

Het attest van erfopvolging is een document dat de identiteit van de erfgenamen, de rechten van elk van hen in de nalatenschap en de afwezigheid van belastingschulden bevestigt. Met dit document kunnen de erfgenamen de bankrekeningen van de overledene laten deblokkeren. Deze worden na het overlijden namelijk automatisch geblokkeerd door de financiële instelling in afwachting van duidelijkheid over de erfenis en de gerechtigde erfgenamen.

Waarvoor dient het attest van erfopvolging?

Het attest van erfopvolging heeft meerdere functies. Ten eerste is dit document nodig om de rekeningen van de overledene te deblokkeren. Ten tweede kan daarmee uw verwantschap met de overledene aangetoond worden en kan bewezen worden dat u een wettelijke erfgenaam bent. Ten derde kunt u dankzij dat document een pensioen of uitkering krijgen in de bij wet bepaalde gevallen en als aan de vereiste vermogenstoets is voldaan.

Wilt u graag een attest van erfopvolging verkrijgen? Dan kunt u een beroep doen op Legacio. Onze nalatenschapsexperten begeleiden u bij dit proces en beantwoorden al uw vragen.

Wie kan in België een attest van erfopvolging aanvragen?

Elke erfgenaam kan een attest van erfopvolging aanvragen, zolang de erflater geen huwelijkscontract noch een testament had. Indien dat wel het geval is, is er sprake van een akte van erfopvolging, dat enkel door een notaris kan worden opgesteld.

Minderjarige erfgenamen moeten bij de aanvraag van een attest van erfopvolging vertegenwoordigd worden door een meerderjarige, die een ouder of een wettelijke voogd kan zijn.

De aanvraag van een attest van erfopvolging is een zeer eenvoudige procedure die amper 30 minuten in beslag neemt. De aanvraag verloopt via de website MyMinfin van de FOD Financiën. U moet het originele uittreksel van de overlijdensakte van de overledene en een kopie van het trouwboekje van de overledene indienen.

Hoeveel kost een attest van erfopvolging?

Vraagt u zich af hoeveel een attest van erfopvolging kost? Wel, iedereen kan volledig gratis een attest van erfopvolging aanvragen. Ook hier wijzen we graag op het verschil met de akte van erfopvolging, die enkel door een notaris kan worden opgesteld en dus níét gratis is.

Sinds 18 juli 2022 gebeurt de aanvraag van het attest van erfopvolging via uw account op MyMinfin. Als u echter geen account heeft op MyMinfin, kunt u steeds uw Kantoor Rechtszekerheid contacteren. Zij kunnen u onder bepaalde voorwaarden een papieren document ter beschikking stellen.

Voor al uw vragen over de nalatenschap in België kunt u telefonisch contact opnemen met het team van Legacio. Onze experten zullen u te woord staan.

Wat staat er in het attest van erfopvolging?

In dit document vindt u alle nodige informatie van de overledene terug:

  • De identiteit van de overledene;

  • De datum en het tijdstip van overlijden;

  • De bevestiging van de aanwezigheid van een testament of schenkingen;

  • De overdracht van de nalatenschap, d.w.z. de lijst van erfgenamen en het aandeel van elke erfgenaam.

Wanneer zal ik mijn attest van erfopvolging ontvangen?

In de praktijk moet u rekening houden met een termijn van ongeveer vier weken. Zodra u het attest ontvangen heeft, stuurt u het naar de bank van de overledene zodat de bankrekeningen gedeblokkeerd kunnen worden.

Opgelet: in sommige gevallen kan het Kantoor Rechtszekerheid beslissen om het attest niet af te leveren als het niet mogelijk is om de erfgenamen met zekerheid aan te duiden.

Als aan alle voorwaarden voldoen wordt en het attest van erfopvolging voorgelegd kan worden, zal de bank de tegoeden en effecten op naam van de overledene en/of haar/zijn echtgenoot vrijgeven.

Betaal ik bepaalde kosten voor de deblokkering?

Op vertoon van bewijsstukken kunnen sommige schulden van de overledene (kosten voor de uitvaart, ziekte, huur, enz.) toch betaald worden via de lopende rekening van de overledene vóór die rekening gedeblokkeerd wordt. Hiervoor moet u contact opnemen met de bank van de overledene.

Als u de langstlevende partner bent (getrouwd of wettelijk samenwonend), kunt u ook een aanvraag indienen om de helft van de som die op de rekeningen staat te ontvangen (maximaal 5.000 euro) om dringende kosten te kunnen betalen. Neem hiervoor contact op met de bank, met de bewijsstukken van het huwelijk of het wettelijk samenwonen.

Hoe bewijs ik dat ik erfgenaam van een nalatenschap ben?

Wanneer een naaste overlijdt, is het niet evident om te weten welke nodige stappen na het overlijden genomen moeten worden. Als u wilt bewijzen dat u erfgenaam van een nalatenschap bent, moet u aantonen dat u verwant bent met de overledene. Die verwantschap kan in de 1e, 2e, 3e of 4e graad zijn. Voor u echter een attest van erfopvolging kunt aanvragen in België, moet u zeker zijn dat er geen testament, huwelijkscontract of wijzigingsbesluit van de wettelijke regeling bestaat. Er mag ook geen sprake zijn van schenkingen tussen echtgenoten.

Verder moeten de erfgenamen van de nalatenschap met zekerheid gekend zijn. Zo kan de overdracht van de nalatenschap vastgelegd worden met de volgorde en verdeling van de erfdelen. U vindt alle erfgenamen in het nationale register met hun geboortedatum en huidig adres.

Sinds 1 juli 2022 is het bovendien verplicht om een onderzoek te doen naar de belastingschulden en sociale schulden als er een aanvraag voor een attest van erfopvolging in België binnenkomt.

Wat doet Legacio?

Legacio is een team van experts in nalatenschap en erfenissen. Wij ondernemen alle nodige stappen zowel op vlak van administratie als met betrekking tot de successieaangifte. Dit alles tegen een eerlijke, transparante prijs die u op voorhand wordt meegedeeld.

Onze experten zijn steeds beschikbaar om uw vragen te beantwoorden. U moet slechts enkele documenten downloaden, wij houden ons bezig met de rest.

Door samen te werken met Legacio, bent u er zeker van dat onze experts alle stappen voor de erfopvolging professioneel uitvoeren. Zo vermijdt u eventuele fouten die u duur kunnen komen te staan en die kunnen oplopen tot duizenden euro’s. Ook vermijdt u boetes in geval van vertraging of vergetelheid. Dankzij Legacio wint u ook tijd (gemiddeld 10 uur administratief werk gelinkt aan de nalatenschap), waardoor u zich meer kunt focussen op uw rouwproces.

Bespaar u de administratieve stress na een overlijden

Na het overlijden van een naaste vormen de administratieve beslommeringen de laatste van uw zorgen, hoewel er natuurlijk wel wat administratieve stappen moeten worden ondernomen. Legacio maakt u wegwijs in de verschillende procedures en verplichtingen, begeleidt u bij de verschillende stappen en neemt alle formaliteiten van u over. Zo hoeft u tijdens de rouwperiode alvast niet wakker te liggen van administratieve verplichtingen.
Een afspraak maken

Wat te doen bij problemen?

Andere vragen over het attest van erfopvolging in België?

Wilt u meer weten over het online attest van erfopvolging? Vraagt u zich af waarom het verplicht is om het attest van erfopvolging voor te leggen aan de bank? Neem zeker de antwoorden van onze nalatenschapsexperten door. Heeft u nog andere vragen over de nalatenschap? U kunt ook telefonisch contact opnemen met Legacio. Een nalatenschapsexpert zal al uw vragen beantwoorden.

Is het mogelijk om op afstand online een attest van erfopvolging te verkrijgen?

Zeker. Sinds 18 juli 2022 kunt u alleen nog maar online een attest van erfopvolging aanvragen. U kunt echter nog steeds contact opnemen met uw kantoor Rechtszekerheid, dat u onder bepaalde voorwaarden een papieren aanvraagformulier kan verschaffen.

Om online een attest van erfopvolging aan te vragen, moet u inloggen op uw account op MyMinfin. U klikt daar op de tab Mijn aanvragen van attesten. Vervolgens moet u eenvoudigweg de optie Nalatenschap – Aanvraag attest van erfopvolging kiezen. Daarna moet u de 6 stappen van het aanvraagformulier invullen. U krijgt direct een bericht in uw ‘postvak’ op MyMinfin zodra het document klaarstaat. Het attest van erfopvolging kan tot 4 weken op zich laten wachten.

Wilt u hierbij graag begeleid worden? Aarzel dan niet om contact op te nemen met uw nalatenschapsexpert van Legacio. Wij zijn telefonisch bereikbaar en dienen de aanvraag in voor uw attest van erfopvolging.

Wat is het verschil tussen een erfrechtverklaring (of notariële akte) en een gratis attest van erfopvolging in België?

Bij het overlijden van uw echtgenoot of een familielid zijn de bankrekeningen van de overledene niet meer toegankelijk. De bank blokkeert namelijk de bankrekeningen van de overledene zolang de wettelijke erfgenamen niet zijn vastgesteld. Om de bankrekeningen te deblokkeren, moet u een van deze twee documenten voorleggen, naargelang uw behoeften.

  • Een erfrechtverklaring (of notariële akte van erfopvolging)

Dit notarieel document is een authentieke akte die wordt opgemaakt door een notaris en is verplicht in het geval van een huwelijkscontract, een testament of bij minderjarige of wilsonbekwame erfgenamen. Deze akte bewijst uw verwantschap met de overledene tegenover de financiële instellingen en is net zoals het attest van erfopvolging nodig om de rekeningen van de overledene te deblokkeren. Vóór de uitvaardiging van de erfrechtverklaring of de notariële akte moet de notaris verschillende stappen ondernemen. Hij of zij zal de fiscale toestand van de overledene verifiëren en de erfgenamen identificeren.

  • Een gratis attest van erfopvolging

Het voordeel van dit attest is dat het gratis is. U kunt dit attest eenvoudigweg verkrijgen door online een aanvraag in te dienen of dit aan te vragen bij het kantoor Rechtszekerheid.

Voelt u zich verloren in de administratieve en nalatenschapsprocedures na een overlijden?

Laat Legacio ze voor u afhandelen zodat u zich kan concentreren op wat echt belangrijk is.
Contacteer ons